Տղան վաճառասեղանին դրեց ծխախոտատուփն ու լուցկին: Սրահ չէր մտնում, խմում էր հենց այստեղ, որովհետև սիրում էր նայել կնոջ շարժումներին, գույնզգույն պիտակներով շշերին, քաղցրավենիքի չեչոտ երեսներին:
-Մի գավաթ սուրճ, — ասաց նա:
Կինը ձեռքն առավ սրճեփը:
-Դառը,- զգուշացրեց տղան:
Կինը հոնքատակ նայեց նրան և ինչ-որ բան մտաբերելով ժպտաց.
-Քեզ միշտ մոռանում եմ: Բոլոր դառը խմողներին հիշում եմ, իսկ քեզ՝ մոռանում:
-Ես այստեղ սուրճ եմ խմում մի առավոտ, մի կեսօր, մի երեկո,- լուցկի վառելով ասաց տղան:
-Ինչ անեմ՝ չեմ հիշում,- դժգոհեց կինը:- Սրանից հետո կհիշեմ:
-Հարկավոր չէ: Ո՞ր մեկին հիշես:
-Բոլորին կմոռանամ ու կհիշեմ միայն քեզ: Բոլորին ու… քեզ:
-Իսկ այդպես լա՞վ կլինի որ:
-Այսինքն:
-Մոռանալ մյուսներին:
Կինը սևեռուն նայեց տղային ու վաղուց մոռացված մի զգացումից այտերը շառագունեցին:
-Քեզ հետ ինչ-որ շատ խոսեցինք,- ասաց նա՝ գավաթը տղայի առաջ դնելով:-Սո՛ւրճդ խմիր:
Տղան անխոս բարձրացրեց գավաթն ու աշխատեց չնայել կնոջը: Նրա աչքերը սրճագույն են, ինքն իրեն ասաց նա և արդեն որերորդ անգամ իրեն բռնեց այն մտքի վրա, որ դրանք սկզբում սև են եղել և միայն շատ սուրճ պատրաստելուց են ստացել այդպիսի երանգ: Նա ամեն անգամ ցանկացել է կնոջն ասել այդ մասին, բայց միշտ լռել է և սուրճի հետ միասին կում-կում կուլ տվել նաև ասելիքը:
-Սրճարանը լրիվ դատարկ է,- ինչ-որ բան ասելու համար խոսեց տղան:
-Երևի ծովափ են մեկնել,- եզրակացրեց կինը:
-Շոգ է,- ասաց տղան,- և մեկնելն իմաստ ունի:
-Ի՞նչ օգուտ,- քմծիծաղեց կինը,- այնտեղ էլ է շոգ: Միայն թե ջուրն է շատ:
-Դու երևի ծով չես տեսել:
-Որտեղի՞ց հնարեցիր:
-Ծովի մասին այդպես չեն խոսում,- ասաց տղան՝ հայացքը դեպի հեռուներ հառելով:
-Դու երազում ես,- ասաց կինը,- և ես դա տեսնում եմ:
-Առանց ծովի տխուր է նրա մասին խոսելը:
-Արդեն տխուր է,- հառաչեց կինը:- Հիմա ինչ էլ ասենք, տխուր կլինի:
Տղան խուսափեց նայել կնոջն ու գավաթը մոտեցրեց շուրթերին: Նա սուրճը առանց կուլ տալու պահեց բերանում ու այդպես էլ մտածեց նրա մասին, ավելի ճիշտ՝ այն աղջկա, ում շատ էր նման այս կինը: Անչափ նման, և տղան զարմացավ, որ այդպիսի նմանություն կարող է լինել:
-Սառե՞լ է,- հարցրեց կինը:
Տղան կուլ տվեց սուրճն ու գլխով արեց:
-Սառը սուրճն անհամ է,- ասաց կինը:
Տղան նորից գլխով արեց:
-Մի խմիր: Հիմա լավը կպատրաստեմ:
-Սրճարաններում հազվադեպ են լավ սուրճ պատրաստում:
-Հիմա կտեսնես, որ այդպես չէ:
-Լավ, թե վատ, միևնույնն է: Արդեն սովոր եմ:
-Իսկ ինձ համար մեկ չէ,- բորբոքվեց կինը:
-Ինչո՞ւ,- հարցրեց տղան՝ ծուխը ներս քաշելով:
-Որ իմանաս լավ սուրճ էլ եմ պատրաստում,- նետեց կինը՝ գավաթը նրա առջևից վերցնելով:
-Դու լավն ես,- ասաց տղան:
-Գնա ուրիշին ասա:
-Ո՞ւմ:
-Չգիտեմ:
-Ներիր, ես այլ բան էի ուզում ասել,- արդարացավ տղան և, սեղանին դնելով երկու հարյուր դրամանոցը, վերցրեց ծխախոտատուփը, լուցկին ու քայլեց դեպի դուռը: Արևի շողերը փռվել էին դռան ուղղանկյունում, և դրսում ամառվա այրող տոթն էր:
-Սպասիր,- ձայնեց կինը,- հիմա սուրճը կլինի:
-Հետո,- ձեռքը թափ տալով ասաց տղան ու սուզվեց ամառվա տապի մեջ:
Երեկոյան նա քայլում էր սրճարանի ուղղությամբ հենց այնպես, սովորության համաձայն, որովհետև այն ժամն էր, երբ կինը արդեն փակած էր լինում դուռը: Ուշացար, ինքն իրեն ասաց նա, իսկ ուշանալ չէր կարելի, որովհետև կինը խոստացել էր քեզ չմոռանալ:
Երբ արդեն մոտեցել էր սրճարանին, ապակիների միջով տեսավ սրճեփի մոտ կռթնած կնոջը: Մոտեցավ դռանը, հրեց: Փակ էր:
-Ուշանում ես,- ասաց կինը՝ փականը ետ տանելով:
-Բարի երեկո,- ողջունեց տղան:- Կարծում էի՝ մոռացել ես:
-Գիտեի, որ պետք է գաս:- Կինը նորից գցեց փականը:- Մեկ օրվա մեջ երկու անգամ չեն մոռանում:
Նրանք կանգնած էին հենասեղանի տարբեր կողմերում: Կինը սուրճ էր պատրաստում՝ թիկունքով դեպի տղան: Սա էլ նայում էր կնոջ կլորիկ ուսերին, բարակ մեջքին ու ջինսե կարճազգեստին:
-Ինձ ե՞ս ուսումնասիրում,- առանց շրջվելու հարցրեց կինը:
-Ոչ,- շփոթվեց տղան:- Միայն նայում էի:
-Դե, էլի՛ նայիր,- սուրճի գավաթը նրա առջև դնելով ժպտաց կինը:- Այս անգամ՝ դիմացից: Ինչպե՞ս է:
Տղան շփոթվել էր կնոջ անսպասելիորեն սկսած խաղից և մատներն էր անզոր տրորում:
-Դու հա՞յ ես, թե՝ ոչ,- խաղն առաջ տարավ կինը:
-Ի՞նչ կա որ,- զարմացավ տղան:
-Աչքերդ կապույտ են:
-Պապս ապրել է սարերում,- ասաց տղան:- Սարերը մոտ են եղել երկնքին ու դրա համար էլ կապույտ են:
Կինը թույլ ժպտաց: Այդ տղան արդեն իրեն շատ էր հարազատ: Նոր միայն հասկացավ, որ իր օրերը լեցուն են եղել հենց այս տղայի ամենօրյա սուրճ խմելով, նրա լուռ ներկայությամբ:
-Լսիր, դու հո գիժ չե՞ս,- հանկարծ բռնկվեց նա:
-Որտեղի՞ց հնարեցիր:
-Որովհետև միայն քեզ նմանը կարող է սուրճ խմել այս քոսոտ սրճարանում:
-Ի՞նչ անեմ,- թոթովեց տղան:- Ամենամոտը սա է:
-Խմիր տանը,- գրեթե լացակումած ասաց կինը:- Գնիր խանութից ու խմիր տանը:
-Ինձ համար այստեղ լավ է: Տանն այն չէ:
-Ես քեզ համար սուրճ եփող չեմ: Հասկացա՞ր:
Տեր Աստված, մտածեց տղան, այսպես նա նման է խռովկան աղջկա:
-Ի՞նչ ես աչքերդ չռել վրաս,- համարյա բղավեց կինը: Մի բան ասա՛: Մի՛ լռիր: Մի՛ լռիր: Մի՛ լռիր:
Uա երաժշտություն է, մտածեց տղան, ամենաիսկական երաժշտություն: Ասա՛ նրան, որ նման է այն, այն, այն աղջկան: Քեզ մոտ էլ է երաժշտություն ստացվում: Դե, ինչ, իրար հետ երաժշտություն-երաժշտություն խաղացեք:
-Քեզ սպասեցնել տվեցի: Ներիր:
-Ես շատ եմ սպասել: Մի բան ասա:
-Դու…Դու… նման ես այն աղջկան:
-Ո՞ր:
-Այն հեռավոր օրերի աղջկան:
Կինը փլվեց: Հիշողությունների ամպը մի տաք անձրև բերեց ու ցողեց վրան: Նա չգիտեր՝ դա եղել է, թե ոչ: Բայց որ այդ զգացումն ապրել էր, հաստատ կար, հիմա էլ:
-Սիրիր ինձ,- նվաղեց կինը,- ես հենց այն աղջիկն եմ: Սրճարանի լռության մեջ լսվում էր սրճեփի քլթքլթոցը միայն:
Անդին 8.2017